Rynek pracy w najbliższych latach - niska aktywność zawodowa i bezrobocie, wyższe płace

Rynek pracy w najbliższych latach - niska aktywność zawodowa i bezrobocie, wyższe płace
Fot. Adobe Stock/PTWP. Data dodania: 20 września 2022

W nadchodzących latach w Polsce będzie brakowało rąk do pracy. Takie wnioski płyną z najnowszego raportu o rynku pracy opracowanego przez Narodowy Bank Polski. Wśród przyczyn takiej sytuacji jest niska aktywność kobiet i osób po 55. roku życia, mówi w radiowej Jedynce Piotr Arak z Centrum Analitycznego Polityka Insight.

- Na rynku pacy jest wiele problemów, zaczynając od bezrobocia strukturalnego, czyli od tego, że mamy wiele osób, które nie są zainteresowane podjęciem zatrudnienia, co występuje w każdej gospodarce, po problem z zdezaktywizowanymi kobietami. Mamy jeden z niższych wskaźników aktywności zawodowej kobiet w Unii Europejskiej. Bliżej nam do krajów południowych, takich jak Hiszpania, Włochy, czy Portugalia pod tym względem. Jest też kwestia aktywności osób powyżej 60. roku życia, czy nawet powyżej 55. roku życia, gdzie nadal mamy niższe wskaźniki. Ok. 30 – 40 proc. osób w tych grupach wiekowych jest aktywna zawodowo. To niżej od średnich europejskich, gdzie mamy wartości powyżej 50 proc. – wylicza Piotr Arak.

Brakuje instytucji opieki nad dziećmi

Eksperci NBP jako jeden ze sposobów na rozwiązanie problemu z deficytem pracowników na polskim ryku pracy, wskazują aktywizację tych grup, a także osób młodych.

- W przypadku osób młodych, problem dotyczy szczególnie kobiet, które wychodzą z rynku pracy po to, żeby urodzić dziecko, zająć się domem przez jakiś czas, skorzystać ze świadczeń, których dziś jest bardzo dużo, świadczeń wychowawczych. Nawet w przypadku zatrudnienia osoby na umowę zlecenia, jest 1000 zł tzw. kosiniakowego itd. Jest dużo takich udogodnień. Natomiast one powodują, że kobiety wypadają z rynku pracy – wyjaśnia rozmówca Jedynki.

Aby jednak aktywizować młode kobiety do powrotu na rynek pracy, potrzebna jest odpowiednia infrastruktura.

- To czego w Polsce brakuje, w porównaniu z innymi krajami, to kwestia opieki instytucjonalnej nad dziećmi. Powinien być wybór, to nie jest konieczność, żeby kobieta musiała wysyłać dziecko do żłobka. Chodzi o istnienie takiej możliwości, o to, aby w ramach zakładu pracy, czy firm, jakiś konglomeratów, czy w ramach biurowców, żłobki występowały. Albo jakaś inna opieka instytucjonalna, niania, czy też bon, który można by było przeznaczyć na ten cel, na jakąś opiekę nad dzieckiem przez część etatu – zaznacza Piotr Arak.

Pracodawcy będą musieli wychodzić naprzeciw oczekiwaniom pracowników

Jak dodaje ekspert, kobiety w Polsce mają również większy problem z podejmowaniem pracy na część etatu, niż w innych krajach europejskich.

-  W naszym kraju tego nie ma, bo albo się pracuje, albo się nie pracuje. Przy tym niedoborze na rynku pracy, którego coraz częściej i bardziej doświadczamy w ostatnim roku i będziemy w przyszłym, a w kolejnym pewnie jeszcze bardziej, pracodawcy będą musieli wychodzić naprzeciw tym oczekiwaniom. Szczególnie młodych, dobrze wykształconych kobiet, które mogą być bardzo przydatne w ich sektorach, umożliwiając im pracę na część etatu, łatwiejsze godzenie ról zawodowych i rodzinnych. To będzie konieczność, nie tylko kwestia dobrej woli – przewiduje Piotr Arak.

Aktywizacja osób w wieku emerytalnym

Trudne zadanie dotyczy też aktywizacji osób w wieku przedemerytalnym albo już emerytalnym, które wolą odejść na emeryturę. Tym bardziej, że przywracamy w Polsce niższy wiek emerytalny, mówi ekspert.

- Podstawowym problemem w Polsce jest to, że ok. 90 proc. Polaków przechodzi na emeryturę, czyli zaczyna uzyskiwać świadczenie emerytalne, w miesiącu, w którym osiąga wiek emerytalny. Możemy się spodziewać, że po obniżeniu wieku emerytalnego od III kwartału 2017 roku to się utrzyma, czyli że będziemy chcieli wcześniej się zdezaktywizować, wcześniej odejść z rynku pracy, pomimo tego że świadczenie emerytalne wtedy będzie niższe. Jak rząd będzie chciał przekonać Polaków, żeby dłużej pracowali, bo ich emerytury będą za niskie, jestem bardzo ciekaw. Na razie nikomu się to nie udało, poza takimi administracyjnymi działaniami, jak podwyższanie wieku emerytalnego – zastanawia się gość radiowej Jedynki.

Większa presja płacowa

Jednocześnie - jak wskazują autorzy raportu - procesy demograficzne i wynikająca z nich coraz mniejsza liczba pracowników na rynku sprzyjają wzrostowi wynagrodzeń Polaków. Nasilają się naciski płacowe, głównie w przemyśle.

- Przez to, że mamy np. wprowadzoną godzinową płacę minimalną, stosunkowo wysoką podwyżkę płacy minimalnej, do 2000 zł od przyszłego roku, a także istnienie quasi powszechnego świadczenia społecznego 500+, dostępnego dla wielu gospodarstw domowych, jest tak, że pracodawcy muszą bardziej konkurować wynagrodzeniami, także na tych nisko efektywnych i nisko płatnych stanowiskach. To jest pozytywny aspekt. Mamy bardzo szybko rosnące płace w tym roku, głównie napędzane przez te świadczenia i przez ten system, który istnieje. Natomiast dochodzą do tego kwestie demograficzne, czyli to, że mamy coraz mniej osób w tym wieku, w którym mogłyby pracować, a także kwestia dekoniunktury. To już jest problem. Nawet jeżeli pracodawcy będą próbowali więcej płacić pracownikom, to w momencie tak niskiego wzrostu, jak 1 czy 1,5 proc. PKB w ciągu 2017 r. i może 2018 r., ich nie będzie na to stać i nie będą szukać nowych pracowników. Będziemy w momencie niskiej aktywności zawodowej, jednocześnie relatywnie niskiego bezrobocia się utrzymywać. Będziemy bardzo dziwnym krajem o bardzo dziwnym rynku pracy przez najbliższe kilka lat – podsumowuje Piotr Arak.

Jeśli zaś chodzi o wydajność pracy, to obecnie jest ona w Polsce na poziomie 59 procent średniej unijnej, ale jak mówią eksperci NBP, sytuacja się poprawia.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

FORUM TYMCZASOWO NIEDOSTĘPNE

W związku z ciszą wyborczą dodawanie komentarzy zostało tymczasowo zablokowane.

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!