Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Czeka nas gruntowne czyszczenie: "martwe podmioty" i podmioty nieprzerejestrowane z rejestru handlowego do KRS znikną z rejestrów. Z niewiedzy czy niedbałości zarządy wielu firm mogą popaść w poważne kłopoty.
Czas na prawne skorygowanie nieprawidłowości, polegającej na braku przerejestrowania do Krajowego Rejestru Sądowego i usunięcia zagrożeń z tym związanych, upływa z końcem roku. Warto zatem - zwłaszcza w przypadkach wątpliwych - sprawdzić stan rzeczy w dokumentach KRS. I skoncentrować baczną uwagę na ewentualnej korespondencji z sądu rejestrowego, bo kłopoty, o których piszemy, dotyczyć mogą wcale pokaźnej puli spółek, zwłaszcza z sektora małych i średnich przedsiębiorstw.
Problem niewiedzy i niedbałości
Jeżeli spółki nie będą przywiązywać należytej wagi do nachodzących pod ich adresem pism z KRS, mogą sprowokować dla siebie wielkie problemy. Wyobraźmy sobie na przykład, że taka przesyłka trafi do księgowego, który nigdy nie składał sprawozdań do rejestru (a podobnych przedsiębiorstw jest sporo). Ten nie zrozumie w czym rzecz, a pisma nie przeczyta prawnik (wiele firm z sektora MSP nie zatrudnia takich specjalistów, a z zewnętrznymi kancelariami współpracuje - bo taniej - co najwyżej sporadycznie). Taki wcale nie mało prawdopodobny scenariusz skutkować może… wykreśleniem firmy z KRS i przepadkiem mienia na rzecz Skarbu Państwa.
W ekstremalnych przypadkach przedsiębiorstwo może nawet o tym nie wiedzieć i nadal działać w najlepsze, co stworzy poważny problem nie tylko dla zarządu spółki, ale i m.in. dla jej kontrahentów. Bo jeśli owa spółka de facto nie jest już podatnikiem, to co z odliczeniem VAT od faktur, które taka firma niefrasobliwie dalej wystawia ?
Skąd wziął się cały ambaras? Jakie firmy mogą zniknąć z KRS?
Miotła przepisów
Ustawa z 28 listopada 2014 r. (o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw) wprowadziła - od 1 stycznia 2015 r. - dla sądu rejestrowego obowiązek wszczęcia z urzędu postępowania o rozwiązanie podmiotu wpisanego do rejestru przedsiębiorców bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego - w sytuacjach ściśle wskazanych w tej ustawie.
Wśród owych "szczególnych okoliczności" znajdują się m.in. te związane z brakiem realizowania przez podmioty wpisane do KRS ustawowych obowiązków, związanych ze składaniem rocznych sprawozdań finansowych (za kolejne 2 lata obrotowe - mimo wezwania sądu), a także z niezłożeniem wniosków o wpis do rejestru lub też innych wymaganych dokumentów - pomimo dwukrotnego wezwania sądu rejestrowego.
Istotne przy tym, że sąd rejestrowy nie jest nawet zobowiązany do wcześniejszego odrębnego postępowania, przymuszającego spółki (instytucje, organizacje) do wcielania w życie obowiązku ujawniania informacji w KRS, jeśli z danych w aktach rejestrowych wynika, że wzywanie takiego podmiotu będzie nieskuteczne.
Wówczas sąd ma prawo odstąpić od lub umorzyć wspominaną procedurę (ważne: taka decyzja nie wymaga doręczenia!). A podobny ciąg prawnych możliwości otwiera sądowi rejestracyjnemu drogę do wszczęcia z urzędu postępowania o rozwiązanie spółki czy instytucji bez postępowania likwidacyjnego.
Sąd wzywa i ostrzega
Podobne ryzyko dotyczy też tych firm, instytucji czy organizacji, które - na podstawie przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2015 r. - nie złożyły rocznych sprawozdań finansowych za kolejne 2 lata obrotowe (mimo wezwania sądu) lub nie wykonały innych, koniecznych czynności, wymagających wpisu lub złożenia dokumentów w KRS.
Oczywiście rozpoczęcie procedury rozwiązania spółki czy instytucji bez postępowania likwidacyjnego nie jest równoznaczne z wykreśleniem takiego podmiotu z rejestru przedsiębiorców. Może się tak stać tylko wtedy, gdy w toku czynności sąd ustali, że firma nie ma zbywalnego majątku i de facto nie prowadzi działalności.
W tym właśnie celu sąd rejestrowy wezwie podmiot wpisany do rejestru do wykazania, że rzeczywiście prowadzi działalność i jest w posiadaniu majątku (ze wskazaniem jego składników) oraz ogłosi wszczęcie wspomnianego postępowania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a także - jeśli uzna to za konieczne - w dzienniku lub czasopiśmie (możliwy jest także inny sposób podania tej informacji do wiadomości publicznej).
Sąd w stosownym piśmie czy komunikacie uświadomi też adresatowi daleko idące skutki w przypadku braku zbywalnego majątku i faktycznego nieprowadzenia działalności. Wezwie także wszystkie osoby, których interes mógłby sprzeciwiać się wykreśleniu, do zgłaszania swoich wniosków. Może także, choć bynajmniej nie musi, zwrócić się do organów podatkowych, organów prowadzących rejestry i ewidencje publiczne lub innych organów administracji publicznej oraz do organizacji społecznych o informacje istotne dla procedury rozwiązania spółki czy instytucji bez postępowania likwidacyjnego.
Ustalenie, że firma czy instytucja ma zbywalny majątek lub faktycznie prowadzi działalność przesądza o umorzeniu opisywanego postępowania. Dodatkowymi przesłankami implikującymi jego umorzenie mogą być też inne istotne okoliczności (w szczególności: powody uzasadnione interesem wierzyciela).
Wokół niejasności
Interpretacyjne wątpliwości budzi brzmienie art. 25 znowelizowanej ustawy o KRS: Skarb Państwa nabywa - z chwilą wykreślenia podmiotu z rejestru - nieodpłatnie i z mocy prawa mienie pozostałe po nim mienie. Co ciekawe: niejasności, dotyczące tego fragmentu, sygnalizowało już pisemnie - na etapie legislacyjnym - Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu: "Skoro nie jest możliwe wykreślenie z rejestru podmiotu, który posiada zbywalny majątek, regulacja dotycząca nabywania mienia po takim podmiocie wydaje się być bezprzedmiotowa. Można przypuszczać, że regulacja zawarta w art. 25e ust. 1 u.k.r.s. (ustawy o krajowym rejestrze sądowym) powinna odnosić się do sytuacji, gdy majątek podmiotu wpisanego do KRS-u ujawnił się po jego wykreśleniu z rejestru; brzmienie omawianego przepisu nie pozwala jednak na jednoznaczną ocenę intencji ustawodawcy".
W piśmie tym zwrócono uwagę, że ustawa nie precyzuje też, co należy rozumieć pod pojęciem "zbywalny majątek" oraz jaka jest relacja między "zbywalnym majątkiem" podmiotu a przejmowanym po tym podmiocie mieniem… Nieprecyzyjność przepisu może powodować rozbieżności interpretacyjne, a tym samym - trudności w stosowaniu przepisu w praktyce.
Proces legislacyjny nie usunął przytoczonych niejasności. A zatem rozstrzygnięcie, czy dojdzie do rozwiązania podmiotu, który np. ma jednak zbywalny majątek, będzie zapewne zależeć w dużej mierze od tego, czy zainteresowany podmiot w odpowiednim terminie zareaguje na zawiadomienia z sądu rejestrowego i stosowne ogłoszenia oraz - oczywiście - od wnikliwości sądu rejestrowego, zmierzającego do pełnego ustalenia stanu faktycznego.
Podmioty faktycznie działające lub "uśpione", ale z majątkiem, które nie dopełniały rozmaitych, przywołanych wcześniej w tym tekście obowiązków rejestrowych w KRS, powinny być szczególnie czujne wobec pojawiających się zawiadomień z sądu rejestrowego czy ogłoszeń w MSiG - po to, by dalsze zaniedbania nie doprowadziły do wykreślenia firmy, instytucji czy organizacji z rejestru i przejęcia jego mienia przez Skarb Państwa. Także dlatego, że ewentualne dochodzenie roszczeń wobec Skarbu Państwa przez wspólników i inne osoby uprawnione do udziału w majątku likwidacyjnym będzie możliwe jedynie przez rok od nabycia mienia przez Skarb Państwa.
Kłopoty maruderów
Nie od rzeczy będzie też raz jeszcze uwypuklić, że "czyszczenie rejestru" obejmie również spółki zarejestrowane jeszcze w rejestrze handlowym, które - mimo kilkunastu lat obowiązywania ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym - nie dokonały wpisu do KRS i które do 31 grudnia 2015 r. nie złożą takiego wniosku. Najzwyczajniej zostaną wykreślone z rejestru, począwszy od 1 stycznia 2016 r.
Żadne dodatkowe postępowania nie będą wszczynane, a wykreślenie nastąpi z mocy prawa, wskutek ziszczenia okoliczności wskazanych już w tekście wcześniej. Z tym też dniem Skarb Państwa nabędzie nieodpłatnie mienie tych podmiotów.
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Uwaga firmy: ostre weryfikacje w KRS